Bij het formuleren van leer- en toetsdoelen kunt u gebruikmaken van onderstaande matrix, behorend bij de taxonomie van Bloom. De verticale kolom geeft de kennisdimensies weer, de horizontale kolom de denkprocessen.
- Een vraag als 'noem twee kenmerken van …' is een vraag die betrekking heeft op het zich herinneren van feitelijke kennis. Deze vraag heeft dan betrekking op het toetsdoel: de leerling kan kenmerken noemen van …
- Een opdracht als 'analyseer deze spotprent' heeft betrekking op analyseren met behulp van procedurele kennis (kennis over het systematisch analyseren van spotprenten).
Het formuleren van leerdoelen en het maken van toetsvragen met behulp van de taxonomie van Bloom geeft geen informatie over de moeilijkheidsgraad van een opdracht. Er zijn bijvoorbeeld moeilijke en makkelijke begripsvragen of evaluatievragen. De moeilijkheidsgraad van opdrachten wordt bepaald door verschillende factoren (zie Wat maakt een opdracht moeilijk?).
Taxonomie van Bloom | | | | | | |
| Herinneren | Begrijpen | Toepassen | Analyseren | Evalueren | Creëren |
Metacognitieve kennis | | | | | | |
Procedurele kennis | | | | | | |
Conceptuele kennis | | | | | | |
Feitenkennis | | | | | | |
U kunt een toetsmatrijs ook gebruiken om een blauwdruk van de toets te maken. U legt er dan de volgende aspecten in vast:
- de leerdoelen (toetstermen);
- de verdeling van de vragen over de toetstermen;
- de verdeling van de vragen volgens een taxonomie;
- de verdeling van de vragen over de historische vaardigheden.
| | Taxonomie van Bloom | | | | | |
Toetsterm | Aantal vragen | Herinneren | Begrijpen | Toepassen | Analyseren | Evalueren | Creëren |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | Vaardigheden | | | | | |
Toetsterm | Aantal vragen | Vragen stellen | Omgaan met bronnen | Contex-tualiseren | Continuïteit en discontinuïteit | Oorzaak en gevolg | Standplaats-gebondenheid |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
Totaal | | | | | | | |
Inhoud | Herinneren | Begrijpen | Toepassen | Analyseren | Evalueren | Creëren |
1 | Toetsen van feiten kennis | | | | | |
5 punten | 5 punten | | | | | |
5% | 100% | | | | | |
2 | Toetsen van feitenkennis | Beschrijf de ... | | | Geef een verklaring voor ... | |
| | Leg uit dat ... | | | | |
25 punten | 5 punten | 10 punten | | | 10 punten | |
25% | 20% | 40% | | | 40% | |
3 | Toetsen van feitenkennis | Beschrijf de ... | | Welke overeenkomsten en verschillen zie je ... | | |
25 punten | 5 punten | 10 punten | | | 10 punten | |
25% | 20% | 40% | | | 40% | |
4 | Toetsen van feitenkennis | | In welk van bovenstaande voorbeelden is sprake van ... | | | |
20 punten | 5 punten | | 15 punten | | | |
20% | 25% | | 75% | | | |
5 | Toetsen van feitenkennis | | | In hoeverre ... | Welke van de twee spotprenten ... | |
25 punten | 5 punten | | | 10 punten | 10 punten | |
25% | 20% | | | 40% | 40% | |