Leerdoelen zoals eindtermen bevatten altijd een inhoudscomponent en een handelingscomponent. Met een zogenoemd 'handelingswerkwoord' wordt aangegeven welk gedrag (handelingen) er van leerlingen verwacht wordt in combinatie met de beschreven vakinhoud.
Ook in toetsopgaven staat meestal met een handelingswerkwoord aangegeven wat voor handeling de leerlingen moeten uitvoeren. Er zijn verschillende indelingen van werkwoorden/handelingen die zinvol kunnen zijn bij het formuleren van leerdoelen of toetsopgaven. Al deze indelingen kunnen gebruikt worden om meer bewust het gewenste (denk-)gedrag van leerlingen te stimuleren en te toetsen, o.a. door een bewuster gebruik van werkwoorden.
Bij bedrijfseconomie is de taxonomie van Bloom gebruikt. Onderstaand treft u een vertaling van Bloom naar de gebruikte handelingswerkwoorden. Bij de downloads bevindt zich tevens een sjabloon voor het maken van een toetsmatrijs op basis van Bloom.
Memoriseren | Ophalen van relevante kennis uit het geheugen en zowel mondeling, geschreven als grafisch kunnen laten zien. | Noemen | noemen, herkennen, aanwijzen, definiëren, vinden, kiezen, onderstrepen, invullen, citeren, arceren |
Begrijpen | De betekenis achterhalen van informatie, zowel mondeling, geschreven als grafische informatie. De betekenis kunnen verbinden met andere kennis, voorbeelden geven etc. | Uitleggen | verklaren, verhelderen, beschrijven, voorbeelden geven, toelichten, uitleggen, onderbouwen, aantonen |
Toepassen | Elementen uit 'memoriseren' en 'begrijpen' hanteren in nieuwe situaties; kiezen van de juiste regels, schema's, begrippen enz. | Berekenen Opstellen | hanteren, een overzicht geven, schatten, voorspellen, vormgeven vragen formuleren |
Analyseren | Materiaal/bronnen in stukjes verdelen en ontdekken hoe de stukjes gerelateerd zijn tot elkaar en tot en overall structuur. | Analyseren | vergelijken, selecteren, indelen, kenmerken bepalen, determineren, structureren, ontleden |
Evalueren | Tot en afgewogen eindoordeel komen, hier een uitspraak over doen, een besluit nemen. | Beoordelen | bekritiseren, testen, beoordelen, doorlichten |
Creëren | Elementen samenvoegen tot een coherent geheel of een origineel product. | Adviseren | rapporteren, hypothese opstellen, adviseren, ontwerpen, construeren, maken |